سیستم بازاریابی عمودی یک روش است که در آن تمامی بخشهای مربوط به بازاریابی یک شرکت، از جمله تحقیقات بازار، تبلیغات، فروش و خدمات مشتریان به صورت یکپارچه و هماهنگ عمل میکنند. این سیستم به شرکتها کمک میکند تا بهبود یافته در تعامل با مشتریان، افزایش فروش و بهبود سودآوری داشته باشند. این روش به شرکتها این امکان را میدهد که اطلاعات مربوط به مشتریان را به بهترین نحو استفاده کنند و فرصتهای بازار را به صورت جامع و یکپارچه بررسی کنند. اگر شما دوست دارید بیشتر با سیستم بازاریابی عمودی آشنا شوید تا انتهای این مقاله ما در سایت مرکز فروش 24 را همراهی کنید.
فهرست مطالب
سیستم بازاریابی عمودی چه نوع سیستمی است؟
سیستم بازاریابی عمودی یک نوع سیستم بازاریابی است که در آن وظایف و فعالیتهای مرتبط با بازاریابی در سازمان به صورت عمودی تنظیم میشوند، به این معنی که وظایف مختلف از سطوح مختلف سازمانی انجام میشود. اگر به عنوان مثال به یک شرکت فکر کنید، سیستم بازاریابی عمودی به این معنی است که وظایف بازاریابی ممکن است از مدیران اجرایی در سطح بالا تا کارکنان میدانی در سطح پایین سازمانی تنظیم و اجرا شود. به عبارت دیگر، سازمان از سازوکار سنتی سلسلهمراتبی برای رسیدن به اهداف بازاریابی خود استفاده میکند. در یک سیستم بازاریابی عمودی، تصمیمگیریها و فعالیتهای بازاریابی از سطح بالا به پایین جریان دارد. این نوع سازماندهی میتواند تأثیر مستقیمی بر ساختار فرآیندها، ارتباطات و انگیزه کارکنان داشته باشد. معمولاً در این نوع سیستم، ارتباط و هماهنگی بین سطوح مختلف سازمانی بسیار حیاتی است. البته، باید به این نکته هم توجه کنیم که در دنیای امروزی، برخی از سازمانها از ساختارهای مدرنتری مانند سیستم بازاریابی افقی یا ترکیبی استفاده میکنند. این ساختارها برای افزایش انعطافپذیری و سرعت در تصمیمگیری میتوانند موثرتر باشند.
اعضای تاثیرگذار در سیستم بازاریابی عمودی
سیستم بازاریابی عمودی، همانطور که از اسمش پیداست، شامل چندین عامل و عضو تاثیرگذار است که در هماهنگی و موفقیت این سیستم دخیل هستند. اعضای تاثیرگذار در سیستم بازاریابی عمودی شامل موارد زیر میشوند:
- تولیدکنندگان (Manufacturers): تولیدکنندگان یا سازندگان محصولات بازاریابی شده، نقش اساسی در این سیستم را ایفا میکنند. آنها مسئولیت تولید محصولات و ارائه آنها به بازار را دارند.
- توزیعکنندگان (Distributors): این اعضا ممکن است از عرضهکنندگان عمدهفروشی تا خردهفروشان و شرکتهای توزیع مستقیم (مانند شرکتهای مولتیلوله) شامل شوند. آنها مسئولیت توزیع محصولات به مشتریان نهایی را بر عهده دارند.
- خردهفروشان (Retailers): این گروه شامل فروشگاهها، زنجیرههای تامین، وبسایتهای خردهفروشی آنلاین و سایر کسب و کارهای خدماتی است که محصولات را به مشتریان نهایی عرضه میکنند.
- مصرفکنندگان (Consumers): این گروه شامل افراد یا سازمانهایی است که محصولات و خدمات را خریداری میکنند و از آنها استفاده میکنند.
- مدیران و صاحبان سیستم (System Owners and Managers): این افراد مسئولیت ساختاردهی و مدیریت سیستم بازاریابی عمودی را بر عهده دارند. آنها مسئول ایجاد روابط همکاری و هماهنگی میان اعضا و تنظیم فرآیندهای بازاریابی هستند.
- تیم بازاریابی (Marketing Team): اعضای تیم بازاریابی و فروش نیز نقشی بسیار حیاتی دارند. آنها مسئولیت اجرای استراتژیهای بازاریابی، ارتباط با مشتریان و ارائه محصولات و خدمات را بر عهده دارند.
- تیمهای پشتیبانی (Support Teams): این تیمها شامل افرادی مانند خدمات مشتریان، تحویل، مرمت و نگهداری، و تضمین کیفیت محصول میشوند که نقشی مهم در ارائه خدمات پس از فروش و حفظ رضایت مشتریان دارند.
انواع سیستم بازاریابی عمودی
سیستم بازاریابی عمودی یک مدل سازمانی است که در آن اعضای مختلف صنعت یا بازار به طور مستقیم یا غیرمستقیم در فرآیندهای بازاریابی و فروش مشغول هستند. این سیستم معمولاً شامل اعضای داخلی و خارجی شرکت یا سازمان میشود.
اعضای داخلی
- مدیران بازاریابی و فروش: آنها مسئولیت اجرای استراتژیها و برنامهریزی فروش را برعهده دارند.
- تیم بازاریابی: از ایجاد استراتژیها و تبلیغات گرفته تا جذب و نگهداری مشتریان بهعهده دارند.
- تیم پژوهش و توسعه محصول: آنها به توسعه محصولات جدید و بهبود محصولات فعلی میپردازند.
اعضای خارجی
- مشتریان و مصرفکنندگان: بازاریابی محصولات و خدمات به مشتریان از جمله وظایف اصلی این سیستم است.
- رقبا و صنعت: شناخت و رصد رقبا و شرایط صنعت برای انجام بازاریابی و فروش بهینه.
- تاثیرگذاران اجتماعی و رسانهها: شامل تاثیرگذاریهای اجتماعی و رسانهها که میتوانند بر تصمیمات مشتریان تأثیر بگذارند.
سیستم بازاریابی عمودی دارای ویژگیهایی از قبیل ارتباط مستقیم با مشتری، انعطافپذیری در تطبیق بازاریابی و فروش با نیازهای مشتریان، و فرآیندهای متمرکز بر مشتری است. این سیستم میتواند به گسترش ارتباطات شخصی و اعتماد بین مشتری و شرکت کمک کند. در نهایت، سیستم بازاریابی عمودی بهترین عملکرد خود را زمانی از خود نشان میدهد که هماهنگی و همکاری میان اعضا و انطباق با نیازهای بازار جلب توجه باشد.
برای آشنایی با سیستم های فروش پیشنهاد می کنیم که مقاله سیستم فروش را مطالعه کنید.
مدل های مختلف سیستم بازاریابی عمودی
در حوزه سیستمهای بازاریابی عمودی، مدلهای مختلفی وجود دارند که هر یک ویژگیها و کاربردهای خود را دارند. این مدلها میتوانند به شکلها و سازماندهیهای مختلفی باشند که بسته به نوع شرکت، بازار مورد نظر و استراتژی بازاریابی انتخاب میشوند.
- مدل توزیع عمودی (Vertical Marketing Systems – VMS): در این مدل، تولیدکننده، عمدهفروش یا خردهفروش و سایر اعضای مربوطه به صورت عمودی به یکدیگر متصل هستند. این سیستم معمولاً شامل یک شرکت بزرگ (مثلاً تولیدکننده یا خردهفروش) است که به صورت عمودی به سایر اعضای زنجیره تأمین مرتبط با خود مرتبط است.
- مدل بازاریابی عمودی گروهی یا انتقالی (Wholesale Vertical Marketing System or Ownership VMS): در این مدل، یک شرکت (اصلی) قدرت اجرایی بر سایر اعضای زنجیره تأمین دارد و از آنها سفارشدهی و هماهنگی محصولات و خدمات را دریافت میکند.
- مدل بازاریابی عمودی تکاملی (Administered Vertical Marketing System): در این سیستم، یک شرکت (مثلاً تولیدکننده) برای کنترل بیشتر بازار و نیز برای بهبود هماهنگی و تقاضای محصول و خدمات، به طور مستقیم نظارت را بر عملیات بازاریابی و فروش دارد.
– مدل بازاریابی عمودی ترکیبی (Vertical Marketing System Hybrid): که ترکیبی از مدلهای مختلف سیستم بازاریابی است و به صورتی ترکیبی درون شرکتها یا صنایع استفاده میشود.
– مدل بازاریابی عمودی چندملیتی (Multi-National Vertical Marketing System): که در آن اجزای مختلف عمل میکنند که هر کدام در بازارهای مختلف عملیاتی هستند.
جمع بندی
سیستم بازاریابی عمودی به معنای این است که یک سازمان یا شرکت با استفاده از سلسله مراتبی از تیمها و بخشها، از جمله بازاریابی، فروش، محصول و خدمات مشتریان، بهبود فرآیندها و غیره به بهبود عملکرد بازاریابی و فروش خود میپردازد. این نوع ساختار سازمانی از تخصصهای مختلف استفاده میکند تا به بهبود کارایی و کارکرد سازمان در بازار منتهی شود.